برخيز كه باد صبح نوروز            آواز خوش هزار دستان!

                                                                                                                       (شيخ اجل سعدي)

                              بهاران خجسته باد!

با گذر از تالشان دو سو:

ازباغ جهان آباد تا دره ي پروانه ها

اشاره:

آنچه كه براي گل روي تان انتخاب شده ،‌ گزارش اختصاصي شب عيدي ست. تا پايان تعطيلات نوروزي (سيزده بدر) با شما خواهد بود.سوژه ي اين گزارش ، اتفاقي شكار شده است . آنهم بر مي گردد به جشن [...]كه از رسانه ي ملي خُرده گرفته شده ـ چرا آن جشن را انعكاس نداده است (؟!)مطالبي كه در پايين مي آيد ، در مدح صدا و سيماي مرگز گيلان نيست ، ‌بلكه رصد هوشمندانه ي مسئولين رسانه ملي «كه مرزبانان فرهنگي ايران زمين اند»  ـ ‌از جنگ نرم با «دكمه ي آلن» در فضاي مجازي و شناسايي «فعالان» تالش ،‌البته با ابزار و ادوات خودشان مي باشد.   

 آوارگان جنگ ارمنستان عليه آذربايجان: عكس هاشمسي پور خشتاوني

ادامه مطلب

 

تحريك كردهاي عراق از طرف شاه


اشاره :

آنچه كه مشاهده مي كنيد برشي از روايتي ست كه به

صورت پاورقي سريالي در كيهان به چاپمي رسد و اين

اسناد چه شباهتي به تالشان آنسو و سياست هاي

پنهان و پيدايي كه در هفته ي آينده در همين خصوص

به نمايش خواهيم گذاشت و شايد پيش مقدمه يي

باشد براي اين يادداشت ـ كه خالي از لطف نيست :

در اواخر دهه 1340 و اوايل دهه 1350، رژيم شاه شروع به تحريک کردهاي عراق عليه دولت اين کشور نمود. شاه اين اقدامات را با هماهنگي و همکاري آمريکا و اسرائيل انجام مي‌داد و منظور از آن، سرگرم کردن دولت عراق به درگيري‌هاي داخلي و دورنگاه داشتن اين کشور از درگيري‌هاي اعراب و اسرائيل و عدم فرصت به آن جهت ايجاد مزاحمت براي همسايگانش بود. کريستين دلانوا در اين زمينه مي‌نويسد:

 

ادامه مطلب

انديشه ي نعمت ا... خان آلياني و...

در گفتگو با جمشيد شمسي پور «خشتاوني»

اشاره:

عكسي كه مشاهده مي نماييد از لاي يك فصل از پروژه ي عظيم ، به عاريه گرفته ايم ـ كه در مجله يي فوق تخصصي محبوب گيلان و كشور ، به چاپ رسيده است .البته با آن زير نويسي اي كه دست كمي از خود پژوهش هفت قسمتي ندارد ، كه هر قسمت اش در ده صفحه از هر شماره ي آن مجله ، به تاريخ سپرده شده است. جريده يي كه نه تنها در كشورعزيزمان ، بلكه درجهان مي درخشد . هر يك شماره از آن با تيراژي خيره كننده و خوشبختانه خواننده ي خاص خود را نيز دارد. از جمله دانشمندان ، ‌نويسندگان ، پژوهشگران نامي اقوام مختلف و... كه هر يادداشت كوتاه آن بلافاصله ثبت در تاريخ خواهد شد. خصوصن با آن تيم ورزيده ، با تجربه و سرد و گرم روزگار چشيده  و در كنارش سازمان هاي مردم نهادي كه با خود دارد ، اين مجله ي محبوب را به اوج رسانده است .مجله يي كه به تأسي از بزرگانش ،‌ از جمله مرحوم ابراهيم فخرايي ، ‌جهانگير سرتيب پور و... براي گيلك هاي نجيب اهل قلم ،همانند نگين انگشتري شده است و در شناسايي سنتش ، خانه هاي قديمي را مي خرند و پژوهشگر پرورش مي دهند و به نسل جوان شيوه ي در دست گرفتن قلم را مي آموزند. آنهم نه قلمي كه از اين و آن رونويسي كنند ،‌ بلكه به اندازه ي يك مؤسسه براي شان توليد مي آورند. و بايد گفت خدا قوت تان دهد دوستان . ناز شصت تان!!اما آن عكس درج شده [حساسيت مسئله و از عجايب روزگار!است. كلبه يي شبيه سازي شده ـ كه آيا نود و دو سال قبل درب اش آبي رنگ بود؟].كه در واكاوي از آن ، ‌قلم ژورناليست هاي جوان تالش را مي طلبد . كم هم نيستند از اين جوان هاي با استعدادي كه مي توانند از اين مصيبتي كه در طول تاريخ گريبانگير تالش شده ،  كه سرگذشت رهبران نهضت جنگل در پرده يي از ابهام باقي مانده است تحليل نمايند ؛ چگونه است رنگي ـ خود را همرنگ تاريخ نموده است ؟ خصوصن اينكه حتا«رنگ» را نيز شناسايي نموده  و در ذهن تاريخ بيرون كشيده شده است! و شايد بتوانند پژوهش ارزنده يي از خود بجاي بگذارند. چرا كه اين همه تالش در آن هفت ساله انقلاب جنگل از خود ايثار و رشادت و شجاعت به خرج داده اند . حال چه شد كه اين آلونك از آن بجاي مانده ؟ نياز به پژوهش دارد و در كنارش اغراق پا نويس شده ي عكس جاي تأمل دارد! كه چه كسي باز سازي اش كرده و دلايل باز سازي اش چه بود؟!باز به ما ارتباطي ندارد. من هم با توجه به نوار مصاحبه يي كه دست كم يازده سال پيش با جناب شمسي پور خشتاوني انجام داده بودم اسنادي در دست داشتم و در آن زمان  (سال 81) اين اجازه به من داده نشد! تا بازتابش دهم . زماني كه اين پروژه با عكس بالا منتشر شد خواستم  واكنش نشان دهم وباز موقعيت اش متناسب با آن نبود ،‌ تا اين كه چند هفته ي قبل حادثه يي روي داد وبه آرشيو رجوع و آن نوار را پياده كرده كه پيش روي شما قرار خواهد گرفت.

 

 

 

ادامه مطلب

تعارفات پژوهشي[سياه كردن مجلات]

و نابودي تدريجي جوانان تالش!

پژوهشگري تالش ،روزي در جمع ، پند و پيامي داد كه هنوز آويزه ي گوشم هست . خصوصن در مواجهه به سرگذشت جوانان تالش كه امروز حتا به خودشان شك دارند. و آن اين بود:«...يكي از دهها شگرد افراد به ظاهر باستان گرا اين است تا جوانان با استعداد را در نطفه خفه ، قلم و بلوغ فكري شان را در انحصار خود در آورد...» و آن روز در پاسخ ام ،‌مطالبش را تا حدودي بازتر نمود و متعاقب آن گفتند :«... شايد جوان نداند آنچه را كه دارد به آن فكر مي كند و يا به اصطلاح دارند در قالب هاي مختلف تاريخي ،‌ادبي ، ‌هنري ، فرهنگي ، اجتماعي و...به آنها كمك مي كنند نوشته هايي بر اساس رونويسي شده از كتاب هاي مختلف و هدف دار است و در كنارش مسئول جريده يي هم اگر شناختي از پيرامون آنچه كه به دست او رسيده ،نداشته باشد هم آن جوان قرباني خواهد شد هم گرداننده آن جريده ـ و از كجا معلوم طرف با واسطه قرار دادن قلم اين يا آن جوان خواسته خود نشريه را زير سؤال ببردو...».

 

ادامه مطلب

انتخابات جمهوري آذربايجان و محو تالش!

سومين دوره انتخابات رياست جمهوري آذربايجان بعد از مرگ حيدرعلي اُف با پيروزي سومين بار فرزندش الهام علي اُف به پايان رسيد. در اين خصوص مي خواستيم مطلبي را قلمي نماييم ، اما ديديم كه افكار عمومي از كنارش گذشته و داده هاي ارايه شده با تنوع خاصي در دسترسي آنهايي كه اين موضوع را دنبال مي نمودند قرار گرفته است . و اگر زياده هم به اين مسئله پرداخته شود اصل سوژه ، لوث خواهد شد و از طرفي هم نمي توان چشم و گوش بسته از كنارش كه به تالش بر مي گردد گذشت.

با توجه به احساس مسئوليتي كه نسبت به اين واژه داشته و داريم نياز است به يك نكته حياتي اشاره نماييم و آن اينكه چگونه با گذشت زمان تالش دارد همچون شمع مي سوزد و قطره قطره فرو مي چكد و محو مي گردد. و با فرو چكيدن هر قطره اش ، آن مقدار كورسو نيز در حال خاموشي ست.

ادامه مطلب

آگهي به تاريخ!

چند روز قبل بر حسب نياز براي جستجوي مطلبي به آرشيو رجوع نموده تا آنچه كه در پي اش بودم ، براي فيش برداري استفاده نمايم . در لابلاي آنها به مطبوعه يي بر خوردم كه تاريخ دهه اول انقلاب را كه بر مي گردد به سال هاي 59و58 و در آن به نقل از يكي از سران ليبراليزم كه فرزند ناخلف همان امپرياليزم باشد و قبلن برادر بزرگتر همان فئوداليزم بود ، در رقابت با آن به درستي ـ اگرچه خود نمي دانست ، ولي زد به هدف روي سيبلي كه در برابرش قرار داشت و آورده بود:« ... اينهايي كه در تركمن صحرا زمين هاي خوانين را به اشتراك گذاشته اند تا از محصول شان ايدئولوژي درو نمايند ، پدران شان قبلاً خوانين همان رعايا بودند و امروز فرزندان شان با قلم اشراف پرستانه ي پدران شان رؤيت نموده اند . اگر به خوبي به گذشته ي همان پدران شان بر گردند كه با زور و چپاوول حاصل شان را مي ربودند و اينها با قلم ، تفكرشان راو...».

ادامه مطلب

انديشه ي خيام در شعر معاصر

(ليلا كردبچه / دانشجوی دوره ی دکتری ادبیات معاصر)

حكيم عمر خيام نيشابوري از جمله شاعراني است كه سهم بسزايي در شعر پس از خود داشته اند . او در كنار سعدي ، حافظ و مولوي بيشترين سهم تاثير گذاري بر ادبِ پس از خود را در ميان ديگر شاعران داشته و اشعار او از معدود اشعار تاثير گذاري است كه به انتقال فضاي فكري و نوعي بينش و جهان بيني منجر شده اند .

 

ادامه مطلب

پروفسورسميعي،

چه مي شد اگر تالش بود؟

 

شبكه ي 5 سيماي جمهوري اسلامي ايران (شبكه تهران) روز پنجشنبه 7شهريور92 ساعت 16 در فيلم مستندي از زندگي پروفسور مجيد سميعي در برنامه اش كه «مشاهير تهران» نام دارد پخش نمود كه براي هر ايراني ـ خصوصن ايراني اي كه گيلاني باشد مايه ي مباهات بود كه تصويرش قاب آينه ي مشاهير تهران در رسانه ي ملي را مزين نمايد.

ادامه مطلب

در خط بين تالش و تَوَهم

در پُست قبلي ـ يكي دوهفته ي قبل نوشتيم ،‌ شخصي به نام «مركزمدنيت تالش» به اين سويي ها معرفي شد كه حتا اين بنده ي خدا يك اتاق براي «مدنيت» اش نداشت ، تا بخواهد تحت عنوان NGO ، به اصطلاح با تالشان دادو ستد فكري و فرهنگي و ... بكند. جالب اينكه در كنارهمه ي اين ها ،‌ فعاليت سياسي اش كه همان «نامه به رئيس جمهور»محترم سابق كشورمان باشد را بدون اتاق كار ،‌ دنبال نموده تا وجهه ي اجتماعي اش را به رُخ تالشان دو سو بكشاند. متأسفانه آن «نامه» يي كه در بروشورهاي قبلي به ويترين تبليغ گذاشته شده بود ، حتا نتوانسته بود به دفاع از آن بر خيزد .

 

ادامه مطلب

از سردبير جوان يا «مشاور تاريخي»!

«انتقاد واقعي» از كي؟

اشاره:

با پوزش از خوانندگان فهيم و اهل پژوهش . بايد گفته شود ،‌ بي غرض و حُب و بغض ، آنچه كه در زير مي آيد ، يك ذره نخواسته ايم قلم را با نفرت و حسدآلوده نماييم . چرا كه واژه ي «تالش» به همان اندازه براي مان عزيز است كه واژه ي مقدس ايران مي باشد. هر آنچه كه مي آيد حقيقتي ست به نام نقد،‌(حال تند و كندي آن بستگي دارد به جذب و دفع انديشه وراني كه مخاطب اين ياد داشت قرار مي گيرد) شايد سر دبير جريده ، حق را به ما بدهد . تا جايي كه مي دانيم ، ‌دررابطه با رويدادهاي پيرامون خود به روز هست و به خوبي مي داند ، آن نامزدي كه قبلن در شعار انتخاباتي اش مي گفت : اگر من برنده شوم معاونت اقوام تشكيل خواهم داد. و حتا در شاندرمن يك بنر عريض و تأويل هم به استقبال از آن نصب كرده بودند . جالب اينكه او به تالش مي آيد، اما در مناظره تلويزيوني از همه اقوام ايراني نام مي برد الا تالش!و به يقين مي دانيم كه اين قوم تالش در حافظه اش نمانده است .

 

ادامه مطلب

تبرئه ي غير تالش ، رفتار متناقض و تالش فرضي

چند روز بعد از نوشتن مقاله ي «واژه هاي نوظهور»ديروز و امروز تالش ، سفري به شمال داشتم بر حسب اتفاق نزد پژوهشگري آگاه به مسايل سياسي حضور يافتم  و گويا مقاله ي ياد شده را نيز خوانده بود و با رضايت خاطر به حقير گفت : «به من بگو ببينم در عهدنامه ننگين تركمن چاي ميرمصطفي خان ـ عامه تالش با اسب شان مقصر بودند يا روس ها زيرك؟شما در پيام هاي بازرگاني صدا و سيما ، در تبليغ از سوژه ي مورد نظر ، به فروش كالاي تبليغي مي انديشي يا به هوش بيننده يي كه آنرا مي نگرد؟ آن بنده ي خداي غير تالش مقصر نيست چرا كه كارخانه ي سود آوري به نام تالش داير است ودر تبليغات بازرگاني اش نيز مي بايست همايش باشد ، مدرك باشد ، مدال باشد ، يادبود باشد و... باشد ناز شصتش بذار باشد. مگر نخوانده ايد اخبار نامه ميرزا احمد را كه در يكي از صفحاتش كه الان ياد ندارم آورده كه :«من عرض كردم قربان شوم مير حسن خان[فرزند مير مصطفي خان] دست از دامان شما بر نخواهد كشيد تالش قربان شما باد» تلخ تر از اين تالش تاريخي دارد؟و...»وقتي اينها را بازگو نمودند به ياد شاعر و پژوهشگر تالش افتادم كه سينه اش صندوقچه ي اسرار اين واژه بر باددادن هاست كه به همين لحاظ هيچ NGOيي جرأت نمي كند رو در روي ايشان قرار بگيردتا آنچه كه به نام تالش رقم خورده است را بازگو نمايد.

ادامه مطلب

واژه های«نوظهور»دیروز و امروز تالش!

عزیزی زحمت کشیده دو نسخه از جریده محلی را به آدرس ... برای مان پُست کرده و در جدیدترین شماره ی پیش رو که تاریخ تیرماه 92 را در پیشانی خود دارد ، در یکی از صفحات نسخه ی جدید، دبیر محترم در کنار یادداشت های پراکنده یی که در قالب «یادداشت های سردبیر» گنجانده ، در بین چند سوژه ی پیرامونی ، فصل بلندی را نیز به «سیاست های ارمنستان» و «رادیو»یی که امروز به نام «تالشستونی صدو» بر سر زبان هاست اختصاص داده است .

ادامه مطلب

تأملی بر شعر «کتيبه»

از مهدی اخوان ثالث(م.اميد)

(محمدحسن ملا حاجی آقایی)

 

سبک هر شاعر اصیل  شناسنامه و سند و هویت اوست .در لایه های شعر شاعران بزرگ هر عصری به ویژه شعر دوره ی تکاملی آنان ، عناصر سبکی ویژه ای متناسب با اندیشه و احساس و بینش ژرف نگری در لابه لای این آثار ماندگار سبک آنها را بررسی می کنیم .مهدی اخوان ثالث یکی از شاعران صاحب سبکی است که با زبانی منحصر به فرد، شعرهای برجسته و ماندگاری از خود به یاد گار گذاشته است . سبک اخوان را به اختصار می توان این گونه بیان کرد:

 

(خوانش 5 شعر از علی خلیلی پور دارستانی)

 

خلیلی پور دارستانی شاعر پیشکسوت رودبار را بایستی قافله دار شعر عناصر اربعه دانست ، چرا که ستون اصلی اشعارشان از آب و خاک و باد و آتش شکل گرفته است . محال ممکن است قطعه یی از آن را نخوانی و به این عنصرها ـ و از تصویرهای وسوسه انگیزی که جزءجدانشدنی پرداخت های شعری اش است لذت نبری .او در بکار گیری چنین ادبیاتی مهارت خاصی دارد و در چینش الگوها وسنگ نماهای ساختمان بیان شعری به  ساختار شکنی شعر اقوام دست یافته است .مهم نیست که این شکستن ها در چه مراحلی صورت گرفته باشد ، بلکه آنچه نمود عینی پیدا می کند مستند شعری ست که خواننده را به دنبال خود می کشاند و رد این نمادها با گذر از درون مایه گی اصلی که ریشه درطبیعت شعرش دارد ، اصولن مقیاس ديد ایشان را نشان می دهد . شاعری که شاخص شعری اش نشأت گرفته از همان طبیعت است و با بسامد واژه هایی چون ترکه و ماه و مه و آتش و... در این روال مسیر خود را انتخاب می نماید .

ریخت شناسی عناصر اربعه

ادامه مطلب

پژوهش تالش شناسی با فرکانس فراجغرافیایی

 

اشاره :

وبلاگ ها و سایت هایی که به استقبال ازسران

تــالشان  آنسوی  مرز رفته اند  مجازند که  اگر

 نیمچه شهامتی در آزادی بیان  دارند می توانند

باهمان زبانی که گفته های آنها را ترجمه ـ و به

 اینسویی ها منتقل می نمایند این مطلب را برای

آنسویی ها ترجمه نموده تا آنها نیز دریابند که

 سران  شان با آنها چه کرده اند؟!

پژوهش «تالش شناسی» در تالش حدودن دو سه دهه قدمت دارد و با وجود کاستی های موجود در منطقه از نظر امکانات آکادمیک و پژوهشی ـ البته برای خود تالشان ونه تالش پژوهشان غیر ، به وسع خود خیلی ناچیز به نظر می رسد . این موضوعی نیست که در این عصر مدرنیسم بتوان آنرا پنهان و کتمان کرد. اصولن درون مایه پژوهش در وهله اول خود باید دارای موادخامی برای پژوهشگر باشد تا بتواند خشت های بنیادین آنرا به مراتب با نظم نوین و دیسپلین خاصی چیدمان نماید . اگر روزی آن پژوهش گردآوری شده در سطحی معقول در دسترس قرار گرفت ، بتوان آنرا به عنوان الگویی پرمحتوا که چراغ راه دیگران ـ و شاید آینده گان از راه نیامده باشد.

ادامه مطلب

«وُسِه» يا قتل يک رويا؟  

 

کتابی تحت نام «وَسِه» به قلم محمدقلی صدر اشکوری با قیمت پنج هزار تومان توسط انتشارات اندیشه زرین قزوین(سال 91) به گویش اشکوری ـ گالشی در 168 صفحه  روانه بازار کتاب شده است با توجه به شناختنامه صدر اشکوری در خصوص شعر و پژوهش فرهنگ عامه و پیشروی در عمق آداب و رسوم قومی و قبیله یی با نگاهی نافذ به رویکرد اجتماعی و پرداختن به شیوه زندگی فردی  ، خصوصن شفاف سازی از جوامع و تمیز دادن قشر مرفه و تهیدست و درون مایه قرار دادن هر کدام آنها سوژه های کلیدی و داغی را ، برای سرایش انتخاب می نماید و خواننده با وسواسی بسیار حساس البته اگر خواننده یی پیدا شود با نگاه نقادانه یی آنرا دنبال نماید بسیار مهیج  کننده است .

ادامه مطلب

تالش و رویاهای ایرَوانی!

اشاره :

دوستانی ازما در خصوص پُل  ارتباطی ارمنستان  و واژه ی  کاربردی تالش

 ـ که امروزه برای دانشگاه ایروان ارمنستان از اهمیت  ویژه یی برخوردار

است ، پرسشی  نموده اند و اتفاقاتی  که در این  چند ماهه ، چه در سفرهای

 آساتوریان  به گیلان  و چه قبل  تر از آن ـ که در مقاله یی شرح مفصل آن

 در  ماهنامه  پادنگ چاپ  شده است  و همان  مقاله در این تارنما  نیز قابل

رؤیت است شاید پاسخ شان را بتوانند درآن بیابند و ما اکنون حرف  خاصی

 در این رابطه ـ با پدیده ی تازه یی که یکی از جوانان خبرش را  شتاب زده

 در وبلاگی(سه شنبه 18مهر91 ساعت 6دقیقه بامداد) منتقل می  نماید وبعد

 نوشته ی هیجان  زده ی  قبلی را پاک و این  بار به شیوه ی دلخواه  دوستان

 اش(!)  بازتاب  می دهد  و ساعت های بعد در سایتی  با حروفی بزرگتر به

 نمایش گذاشته  می شود از همین جای کار می توان  دریافت ، آنچه که روی

 داده ـ دوستان زیاد  حساس نباشند  و این  موضوع  را جدی  نگیرند  و   اگر

به  دقت  مطلب  پایین  این  خبر  را  ملاحظه نماییم مبنی بر این که :«نشریه

[...]هم  رفت» چرا رفت ؟! را به«گذر زمان  واگذار» می کنیم  و ما تنها آن

 دسته ازپژوهشگران اقوام که رویدادهای منطقه را به دقت پیگیری می نمایند

 ارجاع  می دهیم  به مقاله «نگاهی عمیق به  «تالش شناسی» های ارمنستان»

 و یادداشت کوتاهی که در پایان تقدیم خوانندگان فهیم می شود:

« مأموریت خاموش» حربه یی ست که سران استکبار جهانی آنرا برای نفوذ ، شناسایی و تخریب ستون فقرات اقوام تجویز می نمایند. در این راهکار، آنها به عواملی نیاز دارند تا بتوانند ایده های روی کاغذشان را عملی کنند.آنها برای به اجرا گذاشتن ناتوی فرهنگی سرمایه گذاری کلانی كرده که در آن کابرد فیزیکی هیچ معنایی نداشته و ندارد و آنچه که  بیشتر حایز اهمیت است در هم آمیزی پدیده هایی که تا حدودی چفت و بست هم باشند و با ابزار آلات نرم علیه کشوری باشد. اگر به دقت رویداد های منطقه یی از جمله کشور همسایه (عراق) را بنگریم منطقه اقلیم کردستان خود از اسرائیل سلاح جنگی خریداری می نماید وهمان کُردهایی  که زمانی ژست ضد امپریالیستی به خود گرفته بودند و امروز بی اعتناء از دولت خود دست آویز اسرائیل شده اند. و یا همین چند روز قبل  که باز روزنامه یی افشاء نمود ، ترکیه زمین های مرزی خود را به اسرائیل فروخته است که بده بستان های ارمنستان و جمهوری آذربایجان و اختلاف این دو که جای بحث دارد . اگر چه  ، هر از چند گاه گردهمایی هایی تحت نام «همایش» و ظاهرن با تبلیغات حجیم دروسعتی بسیار بیشتر از آنچه که تصور می شود ،بر گزار می شود که همایش کلان منطقه یی در اسلامبول نمونه ی بارزی از این دست همایش ها بود که مشخص گردید رژیم صهیونیستی آن را برای به دام انداختن اساتید کشورمان تدارک دیده بود. و با چنین پدیده هایی در محدوده ی محفلی تر که قبلن در زمان اصلاحات در ایران به وفور یافت می شد و بعدها به روسیه کشانده شد و امروز با نام های مختلف و به حراج گذاشتن واژه ی تالش اگرچه تا حدودی در مطبوعات کمرنگ ودر فضای مجازی معدودی بازتاب می یابد بی آنکه پشت صحنه این رفت و آمد و مقالات ارایه شده و گزارش کاری در اختیار عموم قرار بگیرد.

 

 

 

ادامه مطلب

در ضمیر مدعیان ناآگاه

(غلامحسین مبشری)

اشاره :

استاد غلامحسین مبشری از پیران و پیشکسوتان تئاتر استان قزوین

که  در سال های  جوانی در تئاتر ایران ـ در کنار بزرگان  سر شناس

 که امروز از ستاره های سینمای کشورمان  هستند  بالیده است و در

 قزوین از محبوبیت ویژه یی برخورداراست . ایشان  نمایشنامه های

 بیشماری را نوشته  و کار گردانی نموده است .  نوشته ی  پیش  رو

 دست کم  دو دهه قبل به نگارش درآمده است و هر  بار که  او را در

 قزوین می بینیم ، با خوش وبش های آشنای هنری اش که بر گرفته

 از سوز و گداز زمانه کنونی ماست و بدرقه اش نیز لبخندی مملو از

 مهربانی که از دل بر  می خیزد و لاجرم بر  دل نشیند و این بار مارا

 برآن داشت به آنچه که بیست سال پیش از هنر گفته ـ همان بهتر که

 با بیست سال قبل به دور برمان بنگریم:

 

ازهنر پرسیدم : تو چیستی ؟

بی درنگ گفت : تو کیستی ؟!

با اطمینان پاسخ دادم : من هنرمندم . همان که اگر نباشم تو نیستی .

هنر پوزخنده زد در چشمانم خیره شد . با نگاه ژرف تا اعماق وجودم را نگریست و پس از مکث کوتاهی که در من سالها نمود، تردید آمیز پرسید:

من چه هستم؟!

این بار من با تمسخر خندیدم : من از تو پرسیدم؟

آمرانه گفت:

نکته همین جاست . تو چگونه هنرمندی که نمی دانی من چه هستم ؟

با غرور سرم را بالا گرفتم :

ـ من ؟ من خوب می دانم ، تو هنری . هنر یعنی افتخار ، شهرت ، ثروت ، آرامش و...

حرفم را برید:

ـ اشتباه می کنی ، تو هنوز نفهمیده ای . به همین منظور هم داری انحراف می روی و یا مبالغه می کنی . زیرا من هزاران پوسته و لایه دارم که از معرفی اشخاص نهفته است . برای رسیده به فهم و درکم تلاش فراوان و بی وقفه ای لازم است .

 او درست می گفت. اما من برای اینکه خودم را حفظ کنم و به او نشان بدهم که جا نخورده ام حق به جانب گفتم:

ـ من . من و انحراف و مبالغه ؟

 نه .

ادامه مطلب

فروغ : استعاره ي زن – ابژه در وجه غياب ميل

(ابوذر کردي)

شعر فروغ فرخزاد از ابعاد و امکان هاي خاص روان شناختي تشکيل شده است که برابر تاريخ معاصر ايران ، واجد نوعي نابجايي (dislocation) فرهنگي است ، نوعي زوالِ روال (routine) و مهارِ انفعال کدهاي سنتي زن نگاري است . اين نابجايي شعر فروغ را مي توان در زاويه ي اول يک استعاره ي ملي در حوزه ي ادبيات زن قلمداد نمود ، استعاره به معناي سخنگويي در وجه و بخش محذوف جامعه و حتي بالاتر مي آيد ، مدعي العموم مي شود تا حافظ و سعدي و مولانا و... را با کيفرخواست يک هزاره تاريخ مذکر به باد انتقاد بگيرد.اين استعاره نيم نگاهي هم به قلمرو واقعيت دارد ، استعاره ي فروغ از احساس تا ارجاع با زباني نيمه تراژيک به مرزبندي زبان و جهان زن مي پردازد که اينهمان واقعيت است و هر گونه ذهن پردازي مبتني بر طراحي تابو در مورد زن را با زبان- جهان منطقي رد مي کند:

او مرا با خود برد به باغ گل سرخ

وبه گيسوهاي مضطربم در تاريکي گل سرخي زد

و سرانجام

روي برگ گل سرخي با من خوابيد

اي کبوترهاي مفلوج

اي درختان بي تجربه ي يائسه اي پنجره هاي کور

زير قلبم و در اعماق کمرگاهم اکنون

گل سرخي دارد مي رويد

گل سرخ

سرخ

مثل يک پرچم در

رستاخيز

آه

من آبستن هستم

آبستن

آبستن

ادامه مطلب

مطالعه موردی، آسیب شناسی مجالس ترحیم قزوینیان

(منصور خادم‌الشریعه سامانی

عضو انجمن بین‌المللی ایران‌شناسی)

 

خوشبختانه اخیرا در محافل مدیریت ارشد، برنامه‌ریز و تصمیم‌گیر فرهنگی شهر مذهبی قزوین در خصوص بازاندیشی اصلاح‌گرایانه پیرامون مراسم ترحیم مردم شهر (همانند کم کردن از تعداد مجالس طاقت‌فرسای بی‌پایه و پرهزینه آن) بحث‌هایی جدی دنبال می‌شود. آداب و رسومی که در گذشته رایج نبوده و امروزه در "عرف" جامعه قابل‌مشاهده بوده و با اقتدار حاکمیت دارد. در اول بهتر به نظر می‌آید تلاش شود که عرف چیست.

ادامه مطلب

 

(فريبا حاج دايي)

پاموک مي‌نويسد:

- چون کار بهتري سراغ ندارد.

- چون تمام روز در اتاق نشستن را دوست دارد.

- چون شيفته و شيداي کاغذ و قلم است.

- چون به ادبيات، هنر و رمان اعتقاد دارد.

- چون از فراموش شدن مي‌ترسد.

- چون مي‌خواهد تنها باشد.

- چون مي‌خواهد خوانده شود.

- چون مي‌خواهد صفحه را تمام کند.

- چون ديگران انتظار دارند بنويسد.

- چون به بي‌مرگي کتاب‌هايش در قفسه اعتماد دارد.

   او مي‌نويسد چون، دانسته يا نادانسته، به انسان‌ها اعتماد کرده است و مي‌خواهد زندگي را به چيز بهتري تبديل کند و آن را غني‌تر سازد.

ادامه مطلب

گسکر و گسکره

مقاله يي چاپ نشده از استاد منصور خادم الشريعه ساماني عضو انجمن بين المللي ايران شناسي

مقاله اي که در پي ارايه مي شود در واقع امر بر گرفته از  مقدمه کوششي با نام " معرفي و تحليل زبان تالشي ( لهجه گسکره اي ) " مي باشد . با توجه به اتمام  پژوهش ياد شده ، اميد است تمامي کار در آينده نزديک نيز به منظور ملاحظه اهل قلم جامعه فرهنگ دوست گيلانيان به زيور طبع آراسته شود . 

 

ادامه مطلب

آب در ظروف مرتبطه

(دکتر محمدرضا شفيعى كدكنى)

از روزي که نخستين ترجمه‏هاي شعر فرنگي، در صورت فابل‏هاي لافونتن، وارد زبان فارسي و عربي شده است يک‏قرن مي‏گذرد. در اين قرن شعر فارسي و عربي تحولات شگرفي به خود ديده است. هر کسي با تاريخ ادبيات اين دوزبان اندکي آشنايي داشته باشد، به نيکي مي‏داند که در تاريخ حيات فرهنگي ايرانيان و عرب‏ها، هيچ قرني به اندازه‏قرن بيستم ميدان دگرگونيهاي سريع و چشم اندازهاي رنگارنگ نبوده است.

ادامه مطلب

تعداد صفحات : 14